Na progu Piano Day (88 dzień roku). Wyjątkowego święta celebrującego piękno i wszechstronność pianina, pragniemy przybliżyć Wam fascynujący świat klawiatury tego instrumentu. Pianino, jest nie tylko sercem muzyki klasycznej, jazzu, czy popularnych ballad. Ale również źródłem niekończącej się inspiracji dla pianistów na całym świecie. Z tego artykułu nie tylko dowiesz się ile klawiszy ma pianino? Ale też dlaczego są one czarno białe? I jaki układ się na nich powtarza.
Ile klawiszy ma pianino?
Pianina i fortepiany akustyczne zazwyczaj oferują standardowo 88 klawiszy (52 białych i 36 czarnych). Do końca XIX w. ten standard był trochę inny i wynosił, typowo 85 klawiszy. Co ciekawe obecnie, istnieją także fortepiany z rozszerzoną klawiaturą. Jak te od Bosendorfera z 92 (Bosendorfer 225) czy nawet 97 klawiszami (Bosendorfer 290 Imperial), czy też od Stuart & Sons z niesamowitymi 102 lub 108 klawiszami. Dzięki tym dodatkowym klawiszom, pianino zyskuje jeszcze szerszy zakres możliwości muzycznych. Rozszerzając standardowe 7 i 1/4 oktaw o dodatkowe 2 do 3 oktawy. Co czyni go najbardziej wszechstronnym instrumentem muzycznym.
Dlaczego klawisze mają swoje kolory?
Historia kolorystyki klawiatury jest równie fascynująca jak sama muzyka. Początkowo, w epoce Mozarta, w XVIII w. instrumenty klawiszowe miały odwrócone kolory klawiszy: białe były czarne, a czarne – białe. Ówczesne instrumenty klawiszowe były bardzo bogato zdobione, a czarno-biała klawiatura była przez to czytelniejsza.
Jednak z czasem, gdy zrezygnowano już z tak dekoracyjnych obudów na rzecz bardziej prostych – drewnianej okleiny lub czarnych. Aby zwiększyć kontrast i widoczność klawiatury, gdy spogląda się na nią tylko kątem oka, prostota i funkcjonalność designu sprawiły, że kolory klawiszy zamieniono. Jest to oczywiście jedna z koncepcji wyjaśniająca, dlaczego klawisze fortepianu mają takie, a nie inne kolory. A co jeśli klawisze pianina byłby tylko w 1 kolorze?
Czarne klawisze, uniesione i odsunięte, pomagają w orientacji na klawiaturze (bez zbyt częstego spoglądania na nią), co jest kluczowe dla płynności i precyzji gry. Sam układ klawiszy fortepianu jest bardzo prosty. Na klawiaturę pianina składają się powtarzające się układy czarnych i białych klawiszy, z czego ile klawiszy ma pianino zwykle definiuje się przez standardowe 88. Czarne klawisze są ułożone w naprzemiennych grupach po dwa i trzy klawisze. Białe klawisze wokół nich odpowiadają jednej oktawie, przy czym ósmy dźwięk jest powtórzeniem pierwszego.
Kluczowe punkty na klawiaturze
Zrozumienie układu klawiatury jest fundamentem dla każdego pianisty. Środkowe C pełni funkcję muzycznej Gwiazdy Polarnej, będąc niezmiennym punktem odniesienia. Znajduje się ono blisko centrum klawiatury i zajmuje ważne miejsce również w notacji muzycznej. To wokół tego centralnego punktu rozwija się muzyczna mapa. Pozwalająca na eksplorację zarówno diatonicznych białych klawiszy, jak i chromatycznych czarnych klawiszy z ich bogactwem półtonów.
Jak poruszać się po klawiaturze?
Opanowanie klawiatury wymaga czasu i praktyki, ale dzięki różnym narzędziom, jak diagramy czy naklejki, początkujący mogą szybciej nauczyć się rozpoznawać poszczególne dźwięki i ich układ. To pierwszy krok do swobodnego wyrażania siebie przez muzykę.
W kontekście zbliżającego się Piano Day, warto przypomnieć, jak wielką rolę w naszym życiu odgrywa pianino. Ten dzień jest okazją do docenienia nie tylko umiejętności pianistów. Ale także unikalnej konstrukcji instrumentu, który umożliwia wyrażanie najsubtelniejszych emocji i tworzenie niezapomnianych kompozycji. Zachęcamy więc wszystkich miłośników muzyki, zarówno tych początkujących, jak i zaawansowanych, do głębszego zanurzenia się w świat klawiatury pianina. Niech ten artykuł będzie inspiracją do odkrywania nowych możliwości, jakie oferuje ten wyjątkowy instrument.